Tìm hiểu thuật ngữ “Psychology” trong Y khoa

Tuy nhiên đã từng có một thời điểm trong quá khứ Psyche từng là một người trần mắt thịt. Nàng là công chúa của một thành bang Hy Lạp xưa kia, nổi tiếng với sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành. Trong lúc hai người chị của nàng làm cho bất cứ ai theo đuổi đều nhận thấy mình không xứng. Quá sốt ruột, phụ vương của nàng liên đi hỏi xin lời sấm truyền ở Delphi về thân thế chồng sau này của Psyche. Ông nhận được một lời sấm cực kỳ khủng khiếp: Psyche sẽ lấy một con quái vật, và nàng sẽ phải được hiến dâng cho con quái vật ấy bằng cách nhảy từ trên một ngọn núi cao xuống. Bằng không, tai ương sẽ ập đến toàn cõi mà nhà vua trị vì.

Nhưng không ai biết rằng, người sắp xếp toàn bộ này, ngay cả lời sấm truyền ấy là Eros – thần tình yêu. Nguyên nhân vì mẹ của thần là nữ thần sắc đẹp Aphrodite, vì ghen tỵ với nhan sắc của Psyche đã nhờ Eros bắn một mũi tên tình ái vào Psyche, khiến cho nàng yêu một người xấu xí ghê tởm nhất. Nhưng Eros khi trông thấy Psyche lại động lòng, và thần quyết tâm cưới nàng làm vợ.

Eros sai Zephyr, thần gió Tây, mang Psyche đến một cung điện nguy nga tráng lệ có đầy đủ những kẻ hầu hạ vô hình và không thiếu bất cứ ngọc ngà châu báu nào trên thế gian. Mỗi đêm, thần lại ghé đến ân ái với Psyche, nhưng không bao giờ hiển lộ diện mạo thật sự của mình khi gặp nàng. Tuy nhiên, Psyche cũng đáp lại tình yêu của thần mặc dù không biết thực sự “mộng lang” của mình là ai. Hai vợ chồng sống êm ái trong một thời gian.

Sau đó, khi Psyche trở nên cô đơn và muốn mời hai người chị của mình đến thăm. Vì ghen tỵ với em gái mà hai cô chị quyết tâm hãm hại em mình. Hai ả nói với cô rằng người yêu của cô thật sự là một con rồng hung ác và nó chỉ sống cùng Psyche để đợi đến khi chín muồi thì sẽ ăn thịt nàng. Vì sự nghi ngờ này mà Psyche đã làm bị thương Eros trong đêm đó. Eros, bị thương và tràn trề thất vọng, quay trở về với người mẹ của mình. Nhận ra sự việc quá trễ, Psyche quyết tâm đi tìm lại chồng mình.

 

Aphrodite thấy tình trạng của con mình thì vô cùng tức giận. Nữ thần quyết tâm hành hạ Psyche bằng bốn hình phạt thảm khốc: đầu tiên là nhặt và sắp xếp lại một đống hạt bị trộn lẫn với nhau (làm ta nhớ đến Cô Tấm hay Cô Bé Lọ Lem), thứ hai là lấy lông từ một đống cừu chuyên ăn thịt người, thứ ba là lấy nước từ cửa địa ngục, và cuối cùng (và khó nhất) là lấy được một ít “sắc đẹp” của Persephone, vợ của chúa tể địa ngục Hades. Tuy nhiên, với sự trợ giúp của một đàn kiến, một vị thần sông, con đại bàng của Zeus, và cuối cùng là Eros, người chồng đã hồi phục và nhận ra tình yêu của mình với Psyche vẫn chưa nhạt phai, mà nàng đã vượt qua tất cả.

Tuy nhiên, sau khi công việc cuối cùng kết thúc, thì Psyche cũng bị rơi vào tình trạng hôn mê như chết sau khi tiếp xúc với khí địa ngục từ hộp sắc đẹp của Persephone. Đau khổ, Eros cõng nàng bay lên đỉnh Olympus và nói chuyện với Zeus, yêu cầu chúa tể các thần giúp mình. Zeus, trong một ngày dễ chịu, đồng ý chuẩn cho hôn lễ của Eros và Psyche, và hơn hết là biến Psyche thành một vị nữ thần để cai quản linh hồn (soul) cho con người. [1]

Và đó là nguồn gốc của gốc từ “Psyche” trong Psychology (Tâm lý học): môn khoa học nghiên cứu về “linh hồn”.

References:

1. Britannica, T. Editors of Encyclopaedia (2018, February 12). Psyche. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/Psyche-classical-mythology

Images:

Figure 1. Psyche vẽ bởi William-Adolphe Bougereau, 1892

Figure 2. Cupid and Psyche vẽ bởi John Roddam Spencer Stanhope, 1880